اهمیت آموزش زنان و دختران در رویکرد توانمندسازی برای توسعه پایدار
توسعه ی هر جامعه در گرو توانمندیها و مشارکت همهی اعضای آن جامعه است. در مسیرِ استعلایِ منابع انسانی، که از اصلیترین عوامل توسعه هستند، توانمندسازیِ زنان و دختران، یعنی نیمی از جمعیت جامعه، بسیار حائز اهمیت است.
رویکردهای مختلفی در تبیینِ نقش زنان در فرایند توسعه مطرح شده است. در این میان، رویکرد توانمندسازی به عنوان رویکردی نوین در مسیر توسعه، اهمیت ویژه ای دارد. این رویکرد که بر جنبه ی عاملیت تأکید دارد، نه تنها يك رهيافت براي رسيدن به توسعه پايدار است، بلكه بنا بر اهميتي كه دارد خود به عنوان هدف توسعه محسوب مي شود. در این پژوهش نقش و اهمیت آموزش در توانمندسازیِ زنان و دختران در جهتِ توسعه پایدار، بررسی شده است. در این راستا به بعضی دیدگاه هایِ سنتی و مدرن، در مورد آموزشهایِ زنان و دختران پرداخته شد و پارهای از موانع و چالشهایِ پیش رو و راهکارها، بررسی شد. پژوهش به روش توصیفی و کتابخانه ای انجام شد و نگرشها و باورهای جنسیتی و پیشداوری ها در مورد تواناییها و قابلیتهای زنان، یکی از عواملِ مهم دیدگاههای مخالف شناخته شد. نابرابری های جنسیتی و پیشداوریها، مانع بزرگی در آموزش و مشارکتِ این بخش از منابع انسانی، در فرایند توسعه است؛ پس بایستی نگرشهای جامعه را با راهکارهای فرهنگی ارتقاء بخشید.
در دهه های اخیر، برنامه ریزان و مجریان برنامه های توسعه از نتایج نامطلوب بسیاری از پروژههای توسعه ای که با طراحی دقیق صورت گرفته بودند، تعجب می کردند. عدم تخصیصِ مناسبِ منابع به همهی بهره وران به نحو قابل دسترس، علت ناکامی و یا روند نامطلوب این برنامه ها برآورد شد. اگر چه شرایط لازم محقق شده بود، ولی موجود بودن منابع دلیل قابل دسترس بودن آنها برای هدفهای اصلی طرح نبود.
توسعه پایدار به معنای مدیریت‌کردن و بهره‌برداری از تمامی منابع موجود اعم از منابع طبیعی و انسانی است، به‌گونه‌ای که حقوق نسل‌های بعدی نیز مد نظر قرار گیرد. توسعه پایدار روندی از توسعه است که ظرفیت مردم را برای ایجاد و مصرف ثروت به طور ماندگار تقویت می کند. توسعه مستلزم حذف موانع اصلی دستیابی به آزادی (از جمله فقر، ظلم، تبعیض، محرومیت نظام مند اجتماعی و …) است، چرا که هدف اصلی توسعه ایجاد جهانی عادلانه و مشارکتی است ، توسعه پایدار نیازمند محیط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مناسبی است که افراد را قادر سازد در روند توسعه مشارکت ورزند و آن را حفظ کنند. در توسعهی واقعي، هدف بايد توسعه منابع انساني باشد چون مهمترين سرمايهی هر جامعه اي نيروي انساني آن است. در توسعه پايدار همه اقشار، طبقات و گروههاي مختلف سني و جنسيتي از جايگاه خاص برخوردارند زيرا تنها در صورت مشاركت مردم است كه برنامه ها و اقدامات توسعه بر اساس نيازهاي واقعي مردم پي ريزي مي شوند و چون به وسيله خود مردم تعريف و طراحي مي شوند، مورد حمايت آنها قرار داشته و پايدار خواهند ماند.
سرمايه هاي ملي يا ثروت ملي شامل3 منبع اصلي است: منابع انساني، منابع فيزيكي، منابع طبيعی. منابع فيزيكي و طبيعي فناپذيرند و از چرخه توليد خارج مي شوند اما منبع انساني، نه تنها فناناپذير است بلكه هر چه استفاده از آن بيشتر مي شود كارايي آن بالاتر مي رود زيرا تنها منبع قابل تكامل مي باشد .
به عقیده صاحبنظران مهمترين راه دستیابي به توسعه، آموزش و پرورش زنان و دختران می باشد. علاوه بر ارزيابیهاي بين المللي، نقش زنان در توزيعِ ارزشها و انتقال آن به نسلهاي تازه، ميتواند اهميت سياستگذاري در حوزهی آموزش زنان را آشكار سازد.
نویسنده : راضیه به آبادی
تأیید کننده مطلب : راضیه به آبادی ، مدیریت آموزشگاه