بهداشت مدارس شامل کلیه فعالیت هایی است که به منظور تأمین، حفظ و ارتقا سطح سلامت دانش آموزان صورت می گیرد. مولفه هایی که بر سطح بهداشت در مدارس تاثیر دارند عبارتند از:
مولفه هایی که بر بهداشت در مدرسه تاثیر دارند عبارتند از:
1 – عملکرد بهداشتی مسولین مدارس:
آموزش، کنترل و مدیریت اصول بهداشتی در مدرسه به عهده کارکنان مدرسه به خصوص مربی بهداشت است که البته انجام درست آنها نیاز به همکاری همه کارکنان مدرسه دارد.
2 – رعایت بهداشت توسط دانش آموزان:
سطح بهداشت دانش آموزان ریشه در آموزش های خانواده دارد و با ورود به مدرسه این آموزش ها مورد محک قرار می گیرند و معایب و ضعف ها باید با آموزش های همگانی برطرف شوند چرا که نقش اصلی در کیفیت بهداشت مدرسه را دانش آموزان بازی می کنند.
3 – بهداشت محیط مدرسه:
ساختمان مدرسه و نوع ساخت و رسیدگی به آن از اهمیت خاصی برخوردار است و گاهی با وجود رعایت بهداشت توسط دانش اموزان و کارکنان به علت کمبود بودجه محیط مدرسه به دور از اصول بهداشتی است.برای رعایت اصول بهداشتی در مدارس راهکارهایی وجود دارد که در زیر به آنها می پردازیم:
4 – افزایش اطلاعات دانش آموزان:
رعایت بهداشت در مکان های عمومی با بهداشت در خانه متفاوت است و هر دانش آموز نیاز دارد که در این زمینه آموزش ببیند تا با اصول بهداشتی مدرسه آشنا شود. به جز آموزش مستقیم و سخنرانی می توان از پیام های بهداشتی با برنامه هایی مانند نمایش و قصه در صف مدرسه به اطلاعات بهداشتی آن ها افزود.
5 – انتشار برنامه آموزش بهداشت:
دانش آموزان باید بوسیله بروشور، روزنامه دیواری و آموزش حضوری در جریان جزییات فعالیت های بهداشتی سالانه مدرسه (مانند مناسبت ها و روزهای خاص مربوط به هداشت در تقویم) باشند و بدانند چه فعالیت هایی قرار است در این زمینه در مدرسه انجام شود و بر طبق علاقمندی های خود در آن ها شرکت داشته باشند.
6 – داشتن محیط سالم و بهداشتی:
توجه به بهداشت محیط مدرسه ضروری است، سرویس های بهداشتی، کلاس ها، حیاط مدرسه و غیره باید طبق برنامه ریزی خاص روزانه نظافت شوند. برای آموزش بهتر و مسولیت پذیری دانش آموزان می توان از آن ها برای کارهایی که در توانشان است کمک گرفت.
7 – وسایل کمک های اولیه:
مهیا بودن جعبه کمک های اولیه و حضور کسی که بتواند در مواقع لزوم از آن ها استفاده نماید ضروری است و باعث می شود موقع بروز حوادث و قبل از رسیدن کمک تخصصی آسیب جدی به دانش آموزان وارد نشود.
8 – مربی بهداشت:
متاسفانه در اغلب مدارس بودجه ای برای حضور مداوم مربی بهداشت در نظر گرفته نمی شود. این در حالی است که حضور مستمر مربی بهداشت در مدارس در طول ایام هفته علاوه بر این که منجر به افزایش خدمات بهداشتی در مدارس می گردد موجب افزایش ارتباط آن ها با دانش آموزان، مدیران، معلمین و اولیاء می شود که همین عامل زمینه ساز رفع بسیاری از مسایل و مشکلات بهداشت محیطی، جسمی و روحی در آن ها میباشد.
9 – مدیریت مدرسه:
مدیر مدرسه نقش اساسی در سطح بهداشت مدرسه دارد چرا که تصمصم گیری نهایی امور به عهده اوست. استخدام مربی بهداشت، تخصیص بودجه به مسایل بهداشتی و نظارت بر اصول بهداشتی از جمله وظایف مدیر است.
10 – بوفه ها و محل های توزیع مواد غذایی مدارس:
تغذیه در سنین مدرسه نقش اساسی در یادگیری و کارایی دانش آموزان دارد . تغذیه صحیح یکی از همترین عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و افزایش قدرت یادگیری آنان است. متاسفانه رفتارهای ناشایست خوراکی در بین دانش آموزان به وفور به چشم می خورد. حذف وعده های غذایی خصوصا صبحانه، مصرف خوراکی های اماده و تنقلات که طعم های جذاب دارند بسیار آسیب زاست.
کودکان در مدرسه در کنار هم از اشتهای خوبی برخوردار هستند و بوفه مدرسه برای ان ها از جذابیت خاصی برخوردار است بنابراین کیفیت خوراکی های بوفه می تواند بهداشت غذایی دانش آموزان را کنترل نماید. استفاده از مواد خوراکی با بسته بندی و استاندارد، توجه به تاریخ مصرف و فروش موادی با ارزش غذایی در بوفه های مدارس باید رعایت شود.
رعایت اصول بهداشتی در مدارس با مدیریت، برنامه ریزی و آموزش و توجه به نوع تغذیه و رفتارهای بهداشتی دانش آموزان انجام پذیر است و عدم توجه به آن نه تنها به دانش آموزان بلکه به جامعه آسیب وارد می کند.
جمع آوری کننده مطلب : مربی بهداشت ، خانم الهام شریفی
تأیید کننده مطلب: مدیریت آموزشگاه ، خانم دکتر کفاش